مطالب کتاب به دو بخش تقسیم شده است.
بخش نخست مشتمل بر سه فصل است که در فصل اول مشتمل بر دو مبحث تعریف کیفرشناسی، جایگاه و رابطه آن با چند شاخه از علوم مرتبط با جرم و مجازات مطرح می گردد. در سه مبحث فصلدوم از تاریخچه مجازات ها و تحولات آنها طی سه دوره مختلف قبل از قرن هجدهم و عصر روشنگری سخن به میان خواهد آمد.
در مبحث نخست از فصل سوم نیز مکاتب کیفری کلاسیک (سنتی) اروپا قبل از قرن بیستم و اصلاحات پیشنهادی و تاثیر آنها بر سیاست کیفری کشورها، همچنین انتقادات وارده بر آنها مورد تحلیل قرار می گیرند.
سپس در مبحث دوم، بحث مشابهی پیرامون مکاتب کیفری قرن بیستم تاکنون مطرح می شود. در دو فصل بخش دوم نیز مباحثی پیرامون کیفر سالب آزادی در مقررات موضوعه ایران ارائه خواهد شد.
در فصل نخست تعریف و ماهیت حبس، انواع زندان وافراد قابل پذیرش در آنها براساس ادبیات حقوقی_فقهی و نیز (آیین نامه زندان ها 1384) و بخش پنجم قانون آیین دادرسی کیفری 92 در دو مبحث جداگانه مطرح می گردد. درفصل دوم ابتدا در یک مبحث، انواع روش های اداره زندان در گذشته و حال دنیا و نحوه اجرا و اعمال آن با اشاره به مقررات قانونی حاکمبر نظام جزایی کشور ایران مطرح می گردد.
سپس در مبحث دوم، زندان بانی یا طرز اعمال کیفر حبس در ایران شامل مطالبی از قبیل پذیرش و طبقه بندی زندانیان و اشتغال به کار آنان مورد بررسی قرار می گیرد.